फिल्ड लेपर्ड” म्हणजे जंगलात न वावरणारा पण शेतात मुख्यत: उसाच्या शेतात राहणारा बिबट्या, हा बिबट्या पुणे, जुन्नूर ,कोल्हापूर , अहिल्यानगर( अहमदनगर ) नाशिक या भागात जास्त प्रमाणात आढळतो. या ठिकाणी त्याचे वास्तव्य असण्याचं कारण म्हणजे ऊस, ऊस हा उंच व दाट आणि पाण्याचा ओलावा असणारे ठिकाण त्याच्या पिल्लांना जन्म देण्यासाठी अनुकूल असते तसेच सहज मिळणारी शिकार. शेळ्या मेंढ्या कुत्री अशा प्राण्यांचा शिकार करून ते आपलं जीवन जगत असतात. हे ते करत असताना लहान मुले व माणसे यांच्यावर त्यांच्याकडून हल्ला होत असतो.या प्राण्याचे वास्तव्य गावालगत असल्याकारणाने त्यांना ट्रॅक्टर मोटार गाडी यांच्या आवाजाचा परिणाम त्यांच्यावर होत नाही. यांना पकडून जंगलात सोडले तरी ते परत उसाच्या शेतात पुन्हा परतात, कारण त्यांची शिकार करण्याची पद्धत ही जंगलातल्या ठिकाणापेक्षा वेगळी व सहज मिळणारी असते.

पश्चिम महाराष्ट्रात 70% बिबट्याचे वास्तव्य उसाच्या शेतात पाहायला मिळते. याच कारण जंगलतोड, रस्ते आणि शहराचा विस्तार बिबटे गावात व शहरात पाण्याकरिता आणि शिकारी करिता येतात. रानडुक्कर, हरिण यासारखी नैसर्गिक शिकार मिळत नसल्यामुळे शेळ्या, कुत्री याची शिकार त्यांना करावी लागते.

2019 ते 2024 या पाच वर्षात 99 जणांचा मृत्यू बिबट्याच्या हल्ल्यात झाला आहे. तसेच या प्रकरणात लहान बालकांवर अनेक हल्ले झालेले आहेत.पर्यावरणतज्ञच्या मते बिबट्यांच्या लोकसंख्येवर नियंत्रण आणण्याकरिता बिबट्यांची नसबंदी करणे हा उपाय योग्य नाही, कारण दिल्लीमध्ये माकडाच्या नसबंदी केल्यावरही त्याचा उपयोग झाला नाही. यामुळे फक्त खर्च वाढेल. म्हणून म्हणून बिबट्यांना ठार मारणे हा उपाय योग्य असेल असं त्यांचं म्हणणं आहे.

बिबट्या हा भारतात अनुसूची- 1 मधील प्राणी असल्यामुळे त्याची शिकार व त्याला ठार मारणे वन्यजीवन कायद्याअंतर्गत त्यावर बंदी आहे, पण मानव जातीला धोका असल्यास संबंधित अधिकाऱ्याकडून परवानगी घेऊन ‘मनुष्यभक्षी’ घोषित करून बिबट्याला ठार मारता येते.

लेखक -जितेंद्र खिल्लारे